شورای پژوهشی 

جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن به‌صورت هفتگی برگزار می‌شود. در ادامه به شرح جزئیات یکی از جلسات برگزار شده پرداخته شده است.

جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن در تاریخ یکشنبه 9 دی‌ماه 1403 برگزار شد

جلسه شوراى اساتيد يكشنبه مورخ ۱۴۰۳/۱۰/۰۹ ساعت ١٧:٣٠ با حضور ۱۵ نفر از اساتید هیات‌علمی برگزار شد. موضوع این جلسه بحث و بررسی پیرامون صفحه ۲۹۹ قرآن صورت گرفت پیرامون تقدم مال بر فرزند در جلوه زینت بودن در زندگی دنیوی بحث شد و ضمیر 'هم' که در آیه ۴۷ آمده به نقل از شیخ طبرسی به ناس بر می‌گردد اما با توجه به سیاق آیات بعد خطاب فقط مجرمین هستند. درباره خلقت جن و شیطان از آتش و فرشتگان از نور و انسان از خاک بحث شد و اینکه این موضوع دخلی به برتری و علو گروهی بر گروه دیگر ندارد و این قیاس از لسان شیطان برآمده و بی‌جا است.
ارائه خانم معصومه ملکی، دانش‌آموخته رشته قرآن کاوی رایانشی، با عنوان: «تولید عنوان سوره‌های قرآن از طریق خلاصه‌سازی آن» ایشان توضیح دادند که با جداسازی بندهای سوره و ایجاد خلاصه‌سازی استخراجی و بعد خلاصه‌سازی انتزاعی و بعد ایجاد عنوان کلی پروژه را گام به گام پیش برده‌اند و با ارزیابی روش‌های خلاصه‌سازی استخراجی در حالت ثابت بودن جملات نتایج را بهبود بخشیده بودند. ایشان مدل‌های خلاصه‌سازی انتزاعی را هم در حالت‌های مختلف سنجیده و بهترین را انتخاب کرده بودند. در مرحله بعد نمونه‌هایی از ترکیب پیشنهادی با استفاده از LLM مورد ارزیابی محقق قرآنی قرار گرفته بود و بعد با خوشه‌بندی این نتایج عنوان کلی سوره تولید و پیشنهاد شده بود. خانم ملکی برخی خروجی‌های پیشنهادی را هم ارائه نمودند که توسط حضار مورد تقدیر قرار گرفت.

جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن در تاریخ یکشنبه 11 آذرماه 1403 برگزار شد

جلسه شوراى اساتيد يكشنبه مورخ 11 آذرماه 1403، ساعت ١٧:٣٠ به‌صورت حضوری با حضور ۲۱ نفر از اعضای هیات‌علمی برگزار شد. در این جلسه به قرائت صفحه ۲۹۸ قرآن پرداخته شد. در ابتدا جناب آقای دکتر ابراهیمی به تفسیر مختصری از آیات پرداخت و سایر اساتید هم به بحث و تبادل‌نظر پرداختند. در آیه ۳۷، کفر به معنای پوشاندن نعمت است و نه کافرشدن به خداوندمتعال. درباره داستان مطرح شده در آیات ۳۲ تا ۴۲ سوره کهف ‌و تمثیلی و حقیقی بودن داستان تبادل نظر شد.
واژه عسی در آیه ۴۰ به معنای" شاید" است و در مفهوم "تمنی و آرزو" به‌کار نرفته است. در ادامه آقای دکتر محمد سادات منصوری، به ارائه «بررسی امکان هوش مصنوعی قوی در فلسفه و قرآن کریم» پرداختند: هوش مصنوعی قوی یعنی به‌وجود آوردن موجودی با احساس و رفتار آگاهانه ...یا ناگزیر از فروکاستن انسان در حد ماشین هستیم یا باید ماشین را به حدی فراتر از آنچه امروز رسیده (هوش مصنوعی ضعیف) برسانیم که دومی را ملاصدرا امکان پذیر دانسته است. راه آن شاید مدلسازی دقیق مغز یا ... باشد. نظریه ملاصدرا پدید آمدن روحی متناسب با ماده را توجیه می‌کند.

جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن در تاریخ یکشنبه 27 آبان‌ماه 1403 برگزار شد

جلسه شوراى اساتيد يكشنبه مورخ ۱۴۰۳/۰۸/۲۷ ساعت ۱۷ با حضور۱۷ نفر از اعضای هیات‌علمی دانشگاه برگزار شد. در این جلسه صفحه ۲۹۷ قرآن کریم قرائت و معنا شد و بحث و بررسی پیرامون آیات آن صورت گرفت ۱. درباره تفاوت قرآن و کتب آسمانی بحث شد. ۲. پیرامون ترسیم آیات ۳۲ و ۳۳ در موضوع کشاورزی و زراعت گفتگو شد ۳. درباره دلالت آیه ۳۰ و شرط قبولی اعمال جناب دکتر طالب‌پور نظرات خویش را ارائه نمودند و اساتید به بحث و تدبر در آن پرداختند. در قسمت دوم جلسه آقای دکتر محمد سادات منصوری، درباره موضوع «بررسی امکان هوش مصنوعی قوی در فلسفه و قرآن کریم» ارائه‌ای را ایراد فرمودند. ایشان در این ارائه به بحث Qualia and content پرداختند و اینکه هوش مصنوعی همراه احساسات و درک معنی نخواهد بود. ماشین‌ها فقط با نمادها symbols کار می‌کنند و با احساسات بیگانه‌اند و از Qualia و content درکی ندارند (هوش مصنوعی ضعیف). انسان غیر از هوش چیز دیگری دارد که فهم احساس و درک معنی هم می‌کند. ملاصدرا معتقد است ذات جسم و ماده رشد می‌کند و به آگاهی می‌رسد، مجرد می‌شود یعنی ظهور جدیدی در عالم ماده می‌تواند به ظهور و بروز برسد و این یعنی امکان هوش مصنوعی قوی وجود دارد یعنی به‌وجود آوردن موجوداتی که روح هم دارند و درک فهم و معنا هم می‌کنند (هوش مصنوعی قوی). درآیاتی از قرآن کریم به نمونه هایی از خلق این هوش مصنوعی قوی اشاره شده است من جمله: أَنِّي أَخْلُقُ لَكُمْ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنْفُخُ فِيهِ فَيَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِ اللَّهِ ۖ( ۴۹ آل عمران)؛ فَأَلْقَاهَا فَإِذَا هِيَ حَيَّةٌ تَسْعَىٰ (۲۰ طه) و فَأَخْرَجَ لَهُمْ عِجْلًا جَسَدًا لَهُ خُوَارٌ(۸۸ طه) در این جلسه پرسش‌های بسیاری طرح شد که قرار شد هفته آینده نیز بحث و بررسی ادامه یاید.

جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن در تاریخ یکشنبه 13 آبان‌ماه 1403 برگزار شد

جلسه شوراى پژوهشی اساتيد يكشنبه مورخ 1403/08/13 ساعت ۱۷ به‌صورت حضوری طبق روال معمول برگزار شد.
موضوع این جلسه بحث و بررسی اساتید پیرامون آیات صفحه ۲۹۶ قرآن کریم بود. در ادامه خانم دکتر خدیجه احمد خان بیگی، استادیار گروه سلول‌های بنیادی پژوهشگاه مهندسی ژنتیک وزیست فناوری با عنوان: ماده تا معاد (اعجاز علمی قران کریم در سیر تطورات ماده) ارائه داشتند که پس از آن اساتید محترم حول موضوع به بحث و تبادل نظر پرداختند.

جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن در تاریخ دوشنبه 17 مردادماه 1400 برگزار شد

جلسه شورای پژوهشی پژوهشکده اعجاز قرآن در تاریخ 17 مرداد ماه 1400 با شرکت 10 نفر از اعضای هیات‌علمی دانشگاه برگزار شد. در این جلسه آیات 70 تا 78 سوره یوسف مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
از جمله نکات مهمی که در این آیات مورد بحث و بررسی قرار گرفت، عبارتند از:
  • 1- شیوه تربیتی برخورد حضرت یوسف با برادرانش (یوسف/70-76)

  • 2- چرایی استفاده از کید برای نگاه داشتن بنیامین (كَذلِكَ كِدْنا لِيُوسُفَ، 76)

  • 3- لزوم آشنایی با علم حقوق و قوانین هر منطقه (ما كانَ لِيَأْخُذَ أَخاهُ فِي دِينِ الْمَلِكِ، 76)

  • 4- چرایی مطرح شدن اتهام دزدی به حضرت یوسف در گذشته (قالُوا إِنْ يَسْرِقْ فَقَدْ سَرَقَ أَخٌ لَهُ مِنْ، 77)

  • 5- تفاوت بیان قرآن و تورات در مورد مجازات سارق در آن زمان و مطابقت بیان قرآن با مجمع القوانین حمورابی که در آن به صراحت مجازات دزد و بدهکار به بردگی گرفتن بیان شده است. (قالُوا جَزاؤُهُ مَنْ وُجِدَ فِي رَحْلِهِ فَهُوَ جَزاؤُه، 75)

در قسمت دوم جلسه، در ادامه مباحث کتاب اطلس قرآن، مطالب مربوط به دو قوم صابئین (بقره/62؛ مائده/69؛ حج/17) و مجوس (حج/17) توسط دکتر مرادی ارائه شد. تنها نکته‌ای که در مورد این دو قوم از قرآن قابل استنباط است، نام آنهاست و هیچ‌گونه اشاره‌ای به اعتقادات، محل زندگی و ویژگی‌های آنها نشده است.
همچنین مباحث مربوط به قوم سبأ (سبأ/15-20) نیز بیان شد. با توجه به اشاره قرآن کریم به ویژگی‌هایی از قوم سبأ نظیر مشخصات باغ‌هایی که داشتند و سیل ویرانگری (سیل العرم) که در آنجا جاری شده، امکان بررسی باستان‌شناسی و تاریخی این قوم که ساکن یمن بودند، مطرح شد.