نشست "بررسی ابعاد حقوقی مسئله فلسطین"با همکاری مرکز تحقیقات و کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی یونسکو در دانشگاه شهید بهشتی، بسیج دانشجویی دانشکده حقوق دانشگاه شهیدبهشتی در تالار عدالت دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
دکتر علی اکبر متکان ، مشاور وزیر و دبیر کمیسیون ملی یونسکو؛ دکتر کاظم غریب آبادی، معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر؛ دکتر احمد مؤمنی راد، استاد حقوق دانشگاه تهران؛ دکتر حسین میرمحمد صادقی، رئیس مرکز تحقیقات و کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی یونسکو در دانشگاه شهید بهشتی سخنرانان این نشست بودند و دکتر مهدی نورایی، عضو هیئت علمی و مدیر گروه دمکراسی مرکز تحقیقات و کرسی حقوق بشر صلح و دموکراسی دانشگاه شهید بهشتی؛ دبیری این بر عهده داشتند.
دکترکاظم غریب آبادی، دبیر ستاد حقوق بشر؛ با موضوع حقوق بشر در حوادث اخیر غزه را بسیار تامل انگیز خواند و اظهار داشت: بر اساس حقوق بشر و حقوق بین المللی در درگیری‌ها نباید افراد غیرنظامی مورد هدف قرار گیرند اما در جنگ اخیر بحثی را که باید به آن توجه کرد، موضوع حقوق بشر است. طی روزهای گذشته و با گذشت چند روز از جنگ اسرائیل برخی از مقامات سازمان‌های بین‌المللی به جای وظایف‌شان موضع‌گیری سطحی کردند و از هر دو طرف جنگ درخواست خویشتنداری دارند در حالیکه وضعیت دو گروه مشابه یکدیگر نیست.
وی با بیان اینکه یک طرف اشغالگر و دیگری برای رسیدن به حق خود تلاش می کند، افزود: اینکه از دو طرف یک چیز بخواهیم، انحراف است. وظیفه نهادهای بین المللی و حقوق بشری این است اشغالگر را تحت فشار قرار دهند تا به اشغالگری پایان دهد نه اینکه بخواهند خویشتنداری کند. باید از صهیونیست‌ها بخواهند جنایاتشان را متوقف کنند. از طرفی فلسطین، حق دارد از سرزمین‌های خود در برابر یک رژیم اشغالگر دفاع کند.
دکترغریب آبادی با بیان اینکه با گذشت حدود یک ماه و کشته شدن حدود 9 هزار نفر یک جلسه اضطراری حقوق بشر تشکیل نشده است، ادامه داد: اگر ساز و کارهای حقوق بشری الان نمی‌توانند جلوی تجاوز و این جنایات را بگیرند، پس چه کاری از دستشان بر می‌آید؟ برای کوچک ترین اتفاق در کشورهای غربی هزاران بیانیه صادر می‌کنند اما حالا که شاهد مرگ هزاران فلسطینی هستیم، هیچ اقدام جدی انجام نمی‌دهند.
وی با اشاره به اینکه هدف من زیر سوال بردن این سازوکارها نیست ولی نقد آن در سالگرد ایجاد این ساز و کارها لازم است، تاکید کرد: مردم فلسطین برای ادامه حیات حتی توان تامین نیازهای اولیه‌شان را ندارند، اینکه نتوانستند جلوی این جنایات را بگیرند یک طرف؛ اما آیا نمی‌توانستند نشستی برگزار کنند و موضعی بگیرند حداقل جنایات رژیم صهیونسیتی را محکوم کنند.
دکتر غریب آبادی با اشاره به اینکه چیزی که الان مردم فلسطین لازم دارند، اقدامی جدی برای جلوگیری از تجاوز و جنایات است، گفت: باید جامعه بین‌المللی یا حداقل جمعی از کشورها وارد عمل شوند و این جنایات را محکوم کنند. یک کشور هم نمی تواند کشورهای مختلف باید وارد کار شوند.
وی افزود: سازمان های بین‌المللی باید کارهای حقوقی در این بخش را با وکلا و حقوقدانان پیش برند که طی آن اول باید علیه رژیم صهیونسیتی در کشورهای خارجی پرونده‌ای باز شود و دیگر اینکه علیه جنایات او مستندسازی شود.
دبیر ستاد حقوق بشر گفت: از سال 2015 در دیوان کیفری بین‌المللی پرونده‌ای برای فلسطین باز شده که البته تاکنون اقدام اثرگذاری در این حوزه انجام نداده است. این دیوان باید این پرونده را فعال کرده و قضیه را به صورت جدی دنبال کند. دولت فلسطین جنایات رژیم صهیونسیت را محکوم کرده و این فرصتی است تا این پرونده توسط دیوان باز شود و آن را پیگیری کنند. بحث دیگر مستندسازی جنایات است. البته دولت فلسطین برای 7 هزار شهید اخیر این کار را انجام داد و امیدواریم آن را در محاکم بین‌المللی دنبال کند.
دکترغریب‌آبادی گفت: در ایران به دستور دادستان کل کشور پرونده‌ای برای فلسطین باز شده است که ما بتوانیم قانون مقابله با اقدامات خثمانه رژیم صهیونسیتی را عملی کنیم. کشورهای عضو کنفرانس اسلامی نیز باید اقدامات خود را بیشتر و موثر کنند زیرا تا کنون کار خاصی انجام نداده اند.
جرم اصلی و بین المللی از سوی صهیونیست ها در غزه در حال وقوع است
دکترحسین میرمحمد صادقی، رئیس مرکز تحقیقات حقوق بشر نیز در این همایش با اشاره به اینکه رفتارهای دوگانه‌ای در روابط جوامع حاکم است و رفتارهایی مختلف بروز می‌دهند، گفت: همه ما از جنایاتی که در جنگ جهانی دوم رخ داد، مطلع هستیم. بسیاری از کشورها نیز بعد از سال‌ها طبق قانون خودشان افراد را مجازات کردند. به عنوان مثال چند سال پیش آلمان مردی 90 ساله را که از شدت پیری بر ویلچر بود را به دلیل جنایاتی که در جنگ جهانی دوم انجام داده بود، اعدام کرد.
وی تاکید کرد: طی این رفتارهای دوگانه، اگر جایی جنایتی انجام شود به شدت محکوم می‌شود و اگر جای دیگری این جنایاتی رخ دهد واکنشی نشان نمی‌دهد، قابل قبول نیست.
دکتر میرمحمدصادقی با بیان اینکه چه جنایاتی در غزه اتفاق افتاده، است، توضیح داد: چهار جرم اصلی که در دادگاه بین‌المللی نیز مشخص شده در غزه در حال وقوع است. نسل کشی، جنایات علیه بشریت و تجاوزات مرزی. نسل‌کشی، شنیع ترین جرم بین‌المللی است و هر که در دادگاه بین‌المللی به نسل کشی محکوم شده بیشترین حبس را متحمل شده است.
وی گفت: نسل کشی در دادگاه بین‌المللی 5 مورد دارد که حداقل سه مورد آن در فلسطین قابل مشاهده است. اول انتقال کودکان یک گروه و یا جلوگیری از زاد و ولد، کشتن و صدمه شدید جسمانی و تحمیل شرایط زیستی نامناسب به قصد آن که در راستای نابودی یا از بین بردن کامل یا بخشی از یک گروه قومی، نژادی و مذهبی باشد. قصد از بین بردن فلسطینی ها، گاها از اظهاراتی که طرف های صهیونیستی می کنند، مشخص است.
دکتر میرمحمد صادقی گفت: قتل، نابودسازی، اخراج، انتقال اجباری و محروم کردن دیگری از آزادی فیزیکی، اذیت و آزار و هرگونه عمل غیرانسانی از جمله مواردی هستند که در جنایت علیه بشریت قید شده و همه این‌ها در غزه در حال وقوع است. بحث‌انگیزترین موردی که اسرائیلی‌ها خیلی با آن مخالفت کردند، انتقال نیروهای اشغالگر به نیروهای اشغال شده است، حتما که نباید به زور نیرو بیاورند. سیاست‌های تشویقی که کسی را متقاعد کند در جنگ شرکت کند نیز، همین است.
وی یادآور شد: استفاده از سلاح‌های دردناک کشتن نیز از جمله این موارد است. مثلا مردم را تشویق به رفتن به جنوب کرده و در همانجا به کشتن آن‌ها اقدام کنند. تجاوز عرضی طراحی یک عمل تجاوز نیز یک نوع تجاوز عرضی است؛ چه برسد به اینکه عمل تجاوز کننده شروع شده باشد.
دکتر میرمحمد صادقی ادامه داد: در قطعنامه مجمع عمومی نیز به صراحت گفته شده اگر بنادر و سواحل کشوری محاصره شود، مصداق بارز عمل تجاوزکارانه است که این عمل از یک سرباز بر نمی‌آید و قطعا جرم رهبران است.
وی با بیان اینکه در کجا جنایات رژیم صهیونیستی را بررسی کنیم، مشکل داریم، تصریح کرد: ما در دادگاه بین‌المللی برای پیگیری این جرائم دچار مشکل هستیم، اول اینکه برای پیگیری این موضوع جنگ باید در منطقه اتفاق افتاده باشد. در این مسیر باید از کشورهایی استفاده کرد که صلاحیت پیگیری قوانین حقوق بشر را دارند. کشورهایی مانند بلژیک در گذشته این نسل‌کشی را محکوم کرد و گفت هرکجا این جنایت انجام شود، باید آن را محکوم کرد. کشور ما نیز صلاحیت جهانی را پذیرفت اگر ما بتوانیم قانون تعقیب جنایات بین‌المللی را تصویب کنیم، می‌توانیم از جمله کشورهایی باشیم که این جنایات را تعقیب کنیم.
برای اشغالگران حق دفاعی وجود ندارد
دکتر احمد مومنی راد، استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران در ادامه همایش بررسی حقوق غزه خاطرنشان کرد: زمانی که ترکیه از حاکمیت سرزمین‌های جدا شده انصراف داد، جامعه جهانی به انگلستان برای این سرزمین‌ها حاکمیت داد و این سرزمین‌ها یکی پس از دیگری مستقل شدند.
وی یادآور شد: در این راستا لبنان و سوریه مستقل شدند، فلسطین هم باید همینگونه مستقل می‌شد اما انگلستان با عناصری از یهودیان نژادپرست به این منطقه خیانت کرد. این ها اقدام جنایتکارانه دیگری انجام داده و قطعنامه‌ای تصویب کردند که بر اساس آن این منطقه به دو منطقه فلسطینی و غیرفلسطینی تقسیم شد که این شروع شکلگیری یک رژیم پوشالی و جنایتکار بود.
وی با اشاره به اینکه حقوق مردم فلسطین 75 سال است که زیر پا گذاشته می‌شود، تاکید کرد: در طول این سال‌ها رژیم صهیونسیتی منطقه اشغال شده را گسترش داد و در راه گسترش منطقه از هیچ نوع جنایتی در حق مردم فلسطین دریغ نکرد.
دکتر احمد مومنی راد با بیان اینکه برای کسانی که زمینی را اشغال کردند حق دفاعی وجود ندارد،گفت: این‌ها باید منطقه را خالی کنند. رژیم اشغالگر به کشور مردم فلسطین تجاوز کرده و کشتار به راه انداخته است، نسل کشی کرد و هم اکنون ادعا می‌کنند، حق دفاع دارند.
استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران گفت: قانون دولت یهودی که نوشته شده قطعا یک قانون نژادپرستانه است. متاسفانه ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که سلطه قدرت و ثروت بر حقوق بشر را می‌بینیم. وقتی ناخنی از یک غربی خراشیده می‌شود، تمامی نهادهای جهان محکوم کردن را آغاز می‌کنند اما امروزه کودکان بی‌دفاع غزه به بی‌رحمانه‌ترین حالت ممکن کشته می‌شوند و کسی از حقوق بشر نمی گوید.
