بیست و سومین جشنواره تجلیل از پژوهشگران، فناوران و نوآوران برگزیده کشور با حضور دکتر زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری؛ دکتر آقامیری، رئیس دانشگاه شهید بهشتی؛ دکتر خیرالدین معاون فناوری و دکتر صالحی معاون پژوهشی وزارت عتف، پنجشنبه 24 آذر 1401 در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
دکتر آقامیری، رئیس دانشگاه شهید بهشتی با عرض خیرمقدم و اظهار خرسندی از میزبانی دانشگاه شهید بهشتی برای آیین تجلیل از پژوهشگران و فناوران برگزیده؛ اظهار امیدواری کرد با همدلی همه مسئولان و مدیران در مجموعه آموزش عالی، بیش از پیش فضا برای بالندگی محققان و پژوهشگران کشور فراهم شود.
دکتر آقامیری با معرفی اجمالی دانشگاه شهید بهشتی گفت: دانشگاه شهید بهشتی با 3 پردیس در فضایی بالغ بر 200 هکتار در صحنه افتخارآفرینی در کشور فعالانه گام بر می‌دارد. این دانشگاه در حال حاضر 19 دانشکده، 9 پژوهشکده دارد البته در برنامه‌های دانشگاه فعالیت یک پژوهشکده در کنار هر دانشکده پیش‌بینی شده است تا با استفاده از ظرفیت های دو بخش بتوانیم مشکلی از مشکلات کشور را حل کنیم.
رئیس دانشگاه با اشاره به برخی برون‌دادهای پژوهشی دانشگاه اظهار داشت: افتخار داریم که قریب به 20 استاد یک درصد و دو درصد جهان در دانشگاه ما حضور دارند. در شش ماه گذشته 168 جلد کتاب در دانشگاه منتشر شده است و امیدواریم تا آخر سال این رقم افزایش چشمگیری یابد.
دکتر آقامیری با برشمردن برنامه‌های کلان دانشگاه در حوزه پژوهش تصریح کرد: برنامه‌های مهمی در دانشگاه تهیه، تدوین و عملیاتی شده است؛ اولین مجموعه در کشور هستیم که راه‌اندازی مرکز فناوری و کارآفرینی بین‌المللی مشترک را آغاز کرده است، این مرکز که کارهای عملیاتی آن در دست اجراست به صورت مشترک با کشور روسیه راه‌اندازی خواهد شد.
رئیس دانشگاه حرکت به سمت صنعت را رویکرد محوری دانشگاه عنوان کرد و بیان داشت: دانشگاه شهید بهشتی محور و نقطه اتصال بین وزارت نیرو و سایر دانشگاه‌ها است برای تحقق کامل این امر، سازمان آن در دانشگاه تکمیل شده و پردیس فنی و مهندسی شهید عباسپور در این حوزه فعال است. حرکت پیش دستانه‌ای برای حرکت به سمت صنعت را آغاز کرده ایم و نگاه براین است که دانشگاهی مسئله محور باشیم، در این راستا بخش اعظم پروژه‌ها و طرح های دانشگاه را به سمت حل مسائل کشور هدایت کردیم. امیدوارم در آینده کارنامه بهتری نسبت به امروز داشته باشیم و شرمنده مردمی که سرمایه های ما را فراهم کردند تا به کار تحقیق و پژوهش بپردازیم نباشیم.
ایجاد بیمه پژوهش و قانون مالکیت فکری یک ضرورت است
دکتر محمدعلی زلفی‌گل در بیست و سومین جشنواره تجلیل از پژوهشگران، فناوران و نوآوران برگزیده کشور که ضمن تبریک هفته پژوهش و فناوری و تقدیر از پژوهشگران و فناوران برگزیده، گفت: ما وظیفه داریم نسل عاقل‌تر و تواناتر از خودمان تحویل جامعه دهیم و هر پژوهشگر و دانشمندی این کار را انجام دهد، برتری خود را به اثبات می‌رساند.
وی تاکید کرد: ما می‌توانیم از طریق محصولات دانش‌بنیان درآمدزایی کنیم و زمینه‌های خام فروشی را محدود کنیم. ایجاد زنجیره‌های اشتغال می‌تواند موجب رونق اقتصادی شود، به شرطی که به جامعه دانشگاهی اعتماد کنیم.
وی به مشکلات قانونی در این زمینه اشاره کرد و گفت: برای مثال بیمه پژوهش و فناوری نداریم و این یک ضرورت است. همچنین قانون مالکیت‌های فکری موضوع جدی است و اگر توجه نکنیم باعث ذبح نوآوری می‌شود.
وی با بیان اینکه یکی از مشکلات کشور ما موضوع اشتغال است، خاطرنشان کرد: باید توجه داشته باشیم اگر هر مشکلی در جامعه داریم، نخبه پروری بهترین مسیر است و راه حل مشکلات هزینه کردن برای علم و دانش است.
وزیر علوم تصریح کرد: اگر به دنبال رسیدن به مرجعیت و دیپلماسی علمی هستیم و می‌خواهیم آسایش و آرامش را برای هموطنان مهیا کنیم، راهی جز این نداریم که به علم و دانش اعتماد کرده و بر روی آن سرمایه گذاری کنیم.
وی با اشاره به تدوین برنامه هفتم توسعه، خاطرنشان کرد: امیدوارم شرایطی را فراهم کنیم که مشابه کشورهای پیشرفته درصد بیشتری از درآمد ناخالص ملی به بخش آموزش عالی اختصاص داده شود.
وزیر علوم افزود: اگرچه در برنامه‌های توسعه و قوانین بودجه سالیان گدشته، درصد خوبی در نظر گرفته شد بود، ولی همه این میزان اختصاص پیدا نکرد.
دکتر زلفی‌گل بر اهمیت نظام سنجش و نگرش تاکید کرد و گفت: بهره‌وری و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها را بر اساس شاخص‌های رتبه بندی جدید باید جدی بگیریم.
وی تاکید کرد: رتبه بندی باید بر اساس سرانه، علم سنجی و معیارهای مشخص دانشگاه‌ها مشخص شود تا دانشگاه‌ها متوجه شوند بر اساس استعداد و میزان تلاش از مزایای مادی و معنوی برخوردار می‌شوند. عدالت هم به همین معناست.
وزیر علوم یادآور شد: افزایش حقوق اعضای هیات علمی نیز بر مبنای عملکرد استادان و در نظر گرفتن این موارد بود و در مورد یاوران علمی (کارکنان غیر هیات علمی) نیز همین مبنا مد نظر است.
تأکید معاون پژوهشی وزیر علوم بر افزایش بودجه تحقیق و توسعه در کشور
دکتر پیمان صالحی، معاون پژوهشی وزیر علوم با اشاره به بودجه‌های بخش پژوهش و فناوری کشورهای مختلف، سهم بودجه تحقیق و توسعه از تولید ناخالص ملی در کشور سنگاپور را ۱.۹ درصد، در رژیم صهیونیستی ۵.۴ درصد، در عربستان سعودی ۵۲ صدم درصد، در آلمان ۳.۱۴ و در ژاپن ۳.۲۶ دانست.
وی ادامه داد: این در حالی است که ایران ۵۹ صدم درصد و کمتر از نیم درصد از کل ناخالص داخلی را به امر تحقیق و توسعه اختصاص داده است.
دکتر صالحی با بیان اینکه بر اساس گزارش بانک جهانی، شیب صعودی افزایش سهم تحقیق و توسعه موجب افزایش فناوری شده است، اظهار کرد: در سال گذشته میلادی، ۵۳ میلیارد دلار به دانشگاه هاروارد و ۳۷ میلیارد دلار به دانشگاه استنفورد کمک مالی شده است و در حالی که بحث وقف در سنت و تاریخ ما ریشه‌دار است، هنوز کمک‌های مالی به دانشگاه‌ها و بخش پژوهش و فناوری خیلی جدی نیست.
معاون پژوهشی وزیر علوم با اشاره به اینکه در فصل تدوین و تصویب بودجه هستیم بر ضرورت تدوین دقیق‌تر منابع مورد نیاز دانشگاه‌ها و مراکز پژوهش و فناوری تاکید کرد.
وی به رتبه علمی ایران اشاره کرد و ادامه داد: رتبه علمی ایران بر اساس تعداد مقالاتی که از ایران در اسکوپوس سال ۱۹۹۶ نمایه شده، رتبه ایران ۵۶ بوده است، اما در سال ۲۰۲۱ به رتبه ۱۵ رسیده‌ایم.
معاون پژوهشی وزیر علوم با اشاره به تعداد مقالات ایران در سال ۱۹۹۶، گفت: تعداد مقالات ایران در این سال ۸۴۱ مقاله نمایه شده در اسکوپوس بوده که با یک رشد خوب به ۷۷ هزار مقاله در سال ۲۰۲۱ میلادی رسیده است.
وی با اشاره به اهمیت این دستاوردها، یادآور شد: به اندازه بودجه پژوهش یک کشور در حال توسعه، در وزارت علوم سرمایه‌گذاری شده تا به این دستاوردها از جهت رتبه‌های علمی رسیدیم و این شاهکار پژوهشگران است.
ضرورت افزایش بودجه پارک‌های علم و فناوری
دکتر علی خیرالدین، معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم گفت: کل بودجه پارک‌های علم و فناوری کشور نصف بودجه دانشگاه تهران است. در حالی که در پارک‌های علم و فناوری اقدامات خوبی برای اشتغال‌زایی انجام شده و حمایت از آنها، کمک به توسعه اشتغال در کشور است.
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم اظهار داشت: در طی چهار روز برگزاری نمایشگاه هفته پژوهش و فناوری ۳۲۲ تفاهم‌نامه ارائه محصول، فناوری و خدمات به ارزش ۵۹۷ میلیارد تومان به امضا رسید و پیش بینی می شود که حداقل ۳۰ درصد این تفاهم نامه‌ها به قرارداد تبدیل شوند.
وی در ادامه با اشاره به رتبه ۱۲۰ جهانی ایران در سال۲۰۱۴، افزود: ایران توانست در سال ۲۰۲۱ به رتبه ۶۰ و در سال ۲۰۲۲ به رتبه ۵۳ جهانی از نظر فناوری دست یابد.
وی ادامه داد: باید تلاش شود که این رتبه نیز همپای رتبه ایران در تولید علم به ۱۵ جهانی برسد و ضمن حفظ این رتبه، رتبه جهانی ایران در تبدیل ایده و علم به فناوری را نیز ارتقا دهیم.
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم با اشاره به رویکرد کشور در حوزه تبدیل ایده به محصول، خاطر نشان کرد: بسیاری از ایده‌های ارائه شده در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها در حد نمونه آزمایشگاهی است و برای حضور در بازار به حمایت نیاز دارد.
وی اضافه کرد: در این راستا اقدام به اجرای طرح یارانه تجاری سازی کردیم و بر اساس ملاک هایی مانند مبلغ فروش، میزان ساخت داخل، اولویت حل نیازهای منطقه ای و یا کشوری، به تجاری کردن محصولات دانش بنیان کمک مالی کردیم.
خبر مرتبط:
