از نام کتاب پیداست که با یک کتاب خاص روبروییم. این یک کتاب درسی در موضوع آنالیز ریاضی است؛ اما تفاوت آن با دیگر کتابهای این حوزه در روایت تاریخی آن است. به طور معمول ترتیب آموزش مفاهیم و احکام در حسابان و آنالیز تا حد زیادی برعکس ترتیب تاریخی کشف و گسترش این مباحث است. مثلاً هر علاقمند به ریاضیات میداند که مفهوم انتگرال را نخستین بار ارشمیدس در یونان باستان ابداع کرده ولی مفهوم مجموعه تنها در اواخر قرن نوزدهم وارد دنیای ریاضیات شده است. این کتاب با ارجاع مکرر به آثار و دستنوشتههای کاشفان و معماران بزرگ آنالیز ریاضی، داستان پرهیجان تولد این بخش از ریاضیات را در یک قالب منسجم، جذاب و هدفمند و آنگونه که واقعاً رخ داده است، روایت میکند. محتوای کتاب سرفصل درسهای آنالیز ریاضی در دوره کارشناسی ریاضی، درس حسابان پیشرفته در رشتههای مهندسی و نیز بخشهایی از درس آنالیز عددی را پوشش میدهد. در واقع تمام کسانی که به نحوی با حساب دیفرانسیل و انتگرال سر و کار دارند یا اندکی بدان علاقمندند، مطالعه این کتاب را لذتبخش و مفید خواهند یافت. حتی تمرینهای کتاب هم اغلب برگرفته از نکات اصیل تاریخی است. مطالعه تاریخی ریاضیات، هم به فهم عمیقتر مطالب کمک میکند و هم توان خلاقیت و نوآوری را در دانشجویان تحریک و تقویت میکند. امیدواریم ترجمه فارسی این کتاب گامی کوچک در این مسیر باشد.
مشخصات کتاب:
«آنالیز در گذر تاریخ»، تألیف ارنست هایرر و گرهارد وانر، ترجمه بیژن احمدیکاکاوندی و الهام نوبری، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۴۸۷ ص.