صفحه اصلی
کارگاه مطالعات مقدماتی مرمت بناهای تاریخی مقبرۀ الجایتو در سلطانیه
  • 3648 بازدید

سابقۀ همکاری‌های علمی «دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی» و «دانشکدة معماری دانشگاه فلورانس» به نزدیک به پنج دهۀ پیش باز می‌گردد. زمانی که پروفسور سان‌پائولزی، عضو عیئت علمی دانشگاه فلورانس، با حکم رییس وقت دانشگاه ملی (شهید بهشتی)، «انستیتوی مرمت آثار باستانی» را در دانشگاه ملی تأسیس کرد و به عنوان مدیر این انستیتو منصوب شد. همکاری ما بین این دو دانشکده، در دهه‌های بعدی رشد چندانی نداشت و پس از مدتی متوقف شد. اما از سال ۱۳۹۵، این رابطۀ علمی با تلاش اعضای هیئت علمی «دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی» و با حمایت «معاونت پژوهشی» و «دفتر همکاری‌های علمی و بین‌المللی دانشگاه شهید بهشتی» و با مشارکت موثر «ادارۀ کل امور پایگاه‌های میراث جهانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» و «پژوهشکدۀ تاریخ هنر فلورانس» دوباره احیا شد. بدین ترتیب، نمایندگان و پژوهشگران این موسسات، رویدادی با عنوان «از سلطانیه تا فلورانس: سنت‌های طراحی و ساخت در معماری قرون هشتم و نهم هجری» را از تاریخ چهارم تا نهم اسفند ۱۳۹۷ شکل دادند. این رویداد شامل برگزاری یک همایش یک‌روزه، برگزاری نمایشگاه اسناد مرمتی گنبد سلطانیه، بازدید از مقبرۀ الجایتو در سلطانیه و در نهایت انعقاد تفاهم‌نامة همکاری‌ بین «دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی» و «دانشکدة معماری دانشگاه فلورانس» بود.

در ادامه، به منظور توسعۀ این همکاری‌های علمی در سال جاری، طرح رویداد «از سلطانیه تا فلورانس (۲)» تدوین شد و به تصویب دو دانشکدۀ معماری در ایران و ایتالیا رسید. این رویداد شامل سه کارگاه آموزشی دربارۀ مطالعات مقدماتی برای مرمت بناهای تاریخی است که در فلورانس و تهران و سلطانیه برگزار خواهد شد. بر اساس این طرح، کارگاه اول، از تاریخ ۱۳ تا ۲۶ تیرماه با حضور استادانی از «دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه‌ شهید بهشتی»، «مدرسۀ مطالعات تکمیلی لوکا»، «دانشکدۀ معماری دانشگاه فلورانس»، «موسسۀ تاریخ هنر فلورانس» و «انجمن تحقیقات ملی ایتالیا» در ۷ روز در ساختمان مرکزی دانشکدۀ معماری دانشگاه فلورانس برگزار شد. در این کارگاه، مباحث مقدماتی نظری مربوط به شناخت و مرمت سازه‌های آجری به دانشجویان ایتالیایی ارائه ‌شد. در میان مباحث کارگاه، دو درس‌گفتار دربارۀ «طاق‌ها و گنبدهای ایرانی» و دربارۀ «سازه و ساختمان گنبد دوپوستۀ سلطانیه» توسط دکتر هادی صفایی‌پور، استادیار مرکز مستندنگاری و مطالعات معماری ایران در دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، ارائه شد. عنوان دیگر سخنرانی‌های ایراد شده و برنامۀ زمان‌بندی آنها در پوستر معرفی کارگاه آمده است.

بر اساس طرح مصوب، در مرداد ماه سال جاری کارگاه مشابهی در تهران برای دانشجویان ایرانی برگزار خواهد شد تا آنها نیز از دانش و مهارت‌های لازم برای حضور در کارگاه سوم برخوردار شوند. پس از برگزاری این دو کارگاه، در شهریورماه سال جاری کارگاه سوم به صورت عملی در بنای مقبرۀ الجایتو در شهر سلطانیه تشکیل خواهد شد و استادان و دانشجویان هر دو دانشکده، در کنار هم و بر اساس برنامه‌ای مشترک به مطالعۀ این بنای تاریخی خواهند پرداخت. نتایج این مطالعات در قالب مقالات مشترک علمی در آینده منتشر خواهد شد.