یادداشت دکتر سلیمانی دهکردی به مناسبت سالروز شهادت آیت‌الله سیدحسن مدرس

دکترکریم سلیمانی دهکردی، عضو هیات علمی گروه تاریخ  دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی دانشگاه شهید بهشتی؛ به مناسبت 10 آذر سالروز شهادت آیت‌الله سیدحسن مدرس، یادداشتی منتشر کرده است که در ادامه می‌خوانید:

​​​​​​​

سیدحسن مدرس در سال 1278ق. در زواره اصفهان متولد شد. تحصیلات مقدماتی‌ را در زادگاهش گذراند و برای تحصیل در علوم دینی 13 سال به اصفهان رفت. وی در سال 1311ق. به نجف رفت و پس از 7 سال اقامت با تأیید علمای آنجا به درجه اجتهاد رسید و به ایران بازگشت. ورود مدرس به دنیای سیاست، با انتصاب به‌عنوان یکی از پنج مجتهد برجسته ناظر بر قوانین مجلس دوم شورای ملی آغاز شد. وی از دوره سوم تا ششم به‌طور پیوسته به‌عنوان نماینده تهران در مجلس حضور داشت. اصول وی در سیاست بیگانه‌ستیزی، مقابله با استبداد و تأکید بر پیوند دیانت و سیاست بود. وی با آغاز جنگ جهانی اول، عضو کمیته دفاع ملی شد و در برابر تهاجم نیروهای خارجی ایستادگی کرد. مدرس از زمان کودتای 1299ش. یکی از منتقدان اصلی رضاخان در مجلس بود. با مخالفت صریح وی، طرح جمهوری‌خواهی رضاخان سردارسپه ناکام ماند. در دوره سلطنت رضاشاه انواع فشارها به مدرس وارد آمد؛ او در سال 1305ش. در سوءقصدی به‌شدت مجروح شد و در انتخاباتی فرمایشی نتوانست به مجلس هفتم راه‌یابد. سرانجام در سال 1307ش. دستگیر و به خواف تبعید شد. او پس از 9 سال اسارت در 10آذر1316 (27رمضان1356) توسط مأموران رژیم پهلوی به شهادت رسید. در سال 1372ش. مجلس شورای اسلامی با تصویب ماده واحده‌ای، ۱۰آذرماه، سالروز شهادت این مجتهد مجاهد و سیاستمدار متعهد را به‌عنوان روز مجلس نام‌گذاری کرد.